เนื่องจากเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 1 ปี ทางเดินอาหารยังพัฒนาไม่สมบูรณ์ อาการแหวะนมพบได้เป็นปกติ เมื่อโตขึ้น อาการแหวะนมก็จะหายไป แต่ไม่สามารถบอกได้ชัดเจนว่าจะหายในช่วงอายุเท่าไหร่ ส่วนใหญ่จะหายก่อน 1 ปี สำหรับการป้องกันการแหวะนมแนะนำให้ทานนมครั้งละน้อยแต่ทานบ่อยๆ หลังทานนมจับลูกเรอและอุ้มลูกในท่านั่ง หรือนอนศรีษะสูง ก็จะช่วยลดอาการแหวะนมได้ ในกรณีที่อาการไม่ดีขึ้น ยังมีอาการแหวะนมบ่อยอยู่ และหากไม่ได้กินนมแม่แล้ว แนะนำพาลูกไปปรึกษากุมารแพทย์เพื่อรับคำแนะนำเกี่ยวกับนมสูตรย่อยง่าย เพื่อช่วยลดปัญหาแหวะนม

สำหรับลูกรักในวัยที่เริ่มอาหารเสริมหลัง 6 เดือนแล้ว แนะนำคุณแม่ปรับอาหารให้ลูกโดยเลือกอาหารที่มีใยอาหารหรือพรีไบโอติก เช่น ผัก หรือผลไม้ต่างๆ หรือเลือกน้ำผลไม้ที่มีน้ำตาลซอร์บิทอล เช่น น้ำลูกพรุน หรือน้ำแอปเปิ้ลที่จะช่วยให้อุจจาระของลูกนิ่มขึ้น แต่หากลองปรับอาหารแล้วยังถ่ายแข็งหรือถ่ายยากแนะนำให้พาลูกไปปรึกษากุมารแพทย์นะคะ

แหวะนมหรือสำรอกนม คือการไหลของอาหารจากกระเพาะอาหารมาที่ปากและไหลออกจากปากโดยไม่ได้ตั้งใจ และการแหวะนมอาจเกิดขึ้นกับการอาเจียนได้ เป็นอาการที่พบได้บ่อยในเด็กแรกเกิด ส่วนใหญ่มักเป็นหลังมื้ออาหาร เพราะกล้ามเนื้อหูรูดของกระเพาะอาหารยังทำงานได้ไม่ดี หูรูดปิดไม่สนิทจึงแหวะนมได้

แบบไหนเรียกว่าแหวะนม?*

• การแหวะนมมากกว่าหรือเท่ากับ 2 ครั้งต่อวัน
• หลังแหวะนมแล้วลูกยังสามารถกินนมได้ตามปกติ
• ลูกยังดูแข็งแรง อารมณ์ดี เจริญเติบโตได้ตามปกติ
• ไม่มีอาการผิดปกติอื่นๆ เช่น มีเลือดปน เซื่องซึม

ซึ่งอาการเหล่านี้เป็นเพียงแนวทางคร่าวๆเพื่อประเมินเท่านั้นยังไม่สามารถยืนยันได้ว่าลูกมีอาการท้องผูกจริงๆ หากมีข้อสงสัยขอแนะนำให้ลูกไปพบกุมารแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติม
* Zeevenhooven J  et al. Pediatr Gastroenterol Hepatol Nutr. 2017;20(1):1-13.

การที่เด็กร้องไห้ปกติถือเป็นการสื่อสารอย่างหนึ่ง ที่จะบอกความต้องการต่างๆ เช่น หิว ง่วงนอน หรือเจ็บป่วย แต่การที่ลูกร้องไม่หยุด หรือลูกร้องไห้ไม่มีสาเหตุ ในช่วง 5 เดือนแรกอาจเป็นการร้องโคลิคได้

แบบไหนเรียกว่าโคลิค? **

• มีสุขภาพทั่วไปแข็งแรงดี ระหว่างที่ไม่มีอาการ ลูกดูสบายดี
• เกิดในทารกอายุน้อยกว่า 5 เดือน
• อาการร้องงอแงมักเกิดโดยทันที และร้องไห้โดยไม่มีสาเหตุ
• เกิดในช่วงเวลาเดิมๆในแต่ละวัน
• เด็กร้องดัง คล้ายปวดท้อง โดยเกร็งท้อง มือ และขางอเข้าหาตัว
• ร้องแล้วปลอบได้ยาก จนกระทั่งหยุดร้องไปเอง
• ไม่สามารถป้องกันการร้องไห้ได้

ซึ่งอาการเหล่านี้เป็นเพียงแนวทางคร่าวๆเพื่อประเมินเท่านั้นยังไม่สามารถยืนยันได้ว่าลูกมีอาการร้องโคลิคจริงๆ หากมีข้อสงสัยขอแนะนำให้ลูกไปพบกุมารแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติม
* สุพร ตรีพงษ์กรุณา, ภาวะทางเดินอาหารทำหน้าที่ผิดปกติไร้โรคทางกายในเด็ก, 2558
** Zeevenhooven J et al. Pediatr Gastroenterol Hepatol Nutr. 2017;20(1):1-13.